Cześć! Dobrze Cię widzieć w newsletterze Crypto Wild West 🌵
To miejsce, w którym opisuję moje podejście do rynku kryptowalut.
To miejsce, w którym sprawiam, że Dziki Zachód staje się bardziej friendly dla każdego człowieka.
W trzecim wydaniu:
kto może otrzymać darmowe tokeny 🤔
jak otrzymać darmowe tokeny 📍
za co można otrzymać airdropy 💡
na co trzeba uważać ⚠️
i dlaczego ktoś w ogóle miałby rozdawać kasę za darmo 🙈
BONUS: 5 projektów z potencjalnymi airdropami 🎈
Brzmi ciekawie?
Let’s dive deeper into the crypto rabbit hole:
“To treść nie jest poradą inwestycyjną w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19.10.2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715). Ta treść ma charakter informacyjno- edukacyjny i jest wyrazem moich osobistych poglądów. Treści te mogą być pomocne w zarabianiu. Nie stanowią one jednak porad inwestycyjnych. Żadna z instrukcji przedstawionych w artykule nie daje gwarancji zysku, ani chociażby odzyskania wpłaconych pieniędzy.”
Spis treści 📝
Airdropy tokenów - na czym to polega?
Dlaczego ktoś miałby rozdawać tokeny za darmo?
Jak przygotować się do airdropa?
Tokeny otrzymane z airdropa - sprzedawać, czy nie sprzedawać?
Dlaczego warto?
Na co trzeba uważać?
Mechanizm airdropów a świat twórców.
Moje spostrzeżenia.
Podsumowanie.
(1) Airdropy Tokenów - Na Czym To Polega?
“O co w ogóle chodzi z tymi airdropami?”
Airdrop to darmowy zrzut tokenów dla członków społeczności danego projektu.
Schematy działania są bardzo różne, ale zamysł ogólny jest taki:
Na danym blockchainie odpala się projekt.
Projekt pokazuje whitepaper, czyli swoje plany, tokenomię (ekonomię tokena), plany, misję, wizję etc.
W tokenomii rozpisany jest procentowy podział tokenów - częśc idzie dla teamu, część na marketing, część dla advisorów, a część… na airdropy.
Poniżej screen znajdziesz screen z Whitepaper projektu Terrnado Cash.
(od razu mówię, że z projektem nie mam nic wspólnego - to czysty przykład)
Dla niewtajemniczonych
Uwaga: tłumaczę poszczególne fragmenty schematu dystrybucji tokena:
Public Sale - publiczna sprzedaż tokena dla osób z whitelisty.
Treasury - wewnętrzny skarbiec projektu, którego zawartość używana jest do bardzo różnych celów (np. wypłacanie nagród dla stakujących) czy nagrody typu bounty.
Liquidity - płynność na giełdzie (dzięki temu możesz kupować i sprzedawać różne akywa).
Airdrop - zrzut tokenów.
Team - przydział tokenów dla osób budujących projekt.
Private Round - prywatna runda finansowania, w którą mogą wejść inwestorzy z większym kapitałem (to nie jest runda ogłaszana publicznie).
(Przy projektach kryptowalutowych przeważnie są 3 rundy finansowania, czyli seed, private i public).
Wróćmy jednak do tematu:
(2) Dlaczego Ktoś Miałby Rozdawać Tokeny Za Darmo?
Są trzy powody:
Po pierwsze - airdropy często dostaje się za używanie testnerów lub platform w wersji BETA. Dzięki temu projekty mogą przed oficjalnym launchem zobaczyć, co nie działa i za pomocą iteracji wnieść swój produkt na wyższy poziom. Nie byłoby to możliwe bez pomocy community, dlatego testerzy są wynagradzni (pamiętaj, że oficjalnie zazywczaj nikt nie pisze “potestuj naszą platformę, a dostaniesz token”).
Po drugie - Ty ponosisz ryzyko, bo produkty w fazie BETA to jednak produkty w fazie BETA. Innymi słowy, coś po prostu może się wysypać. Ty ponosisz ryzyko, a projekt może Cię za to wynagrodzić (ale wcale nie musi).
Po trzecie - kiedy dany projekt robi airdropa, wszsycy o nim mówią. Przykładowo, kiedy dYdX zrobił airdropa, w którym niektórzy dostali kilkanaście lub kilkadziesiąt tysięcy dolarów w tokenach, przez kilka tygodni sporo osób o tym mówiło tylko o tym. Tym samym firma, przeznaczając relatywnie mały procent tokenów na airdropy, buduje sobie ekspozycję marketingową, ściąga ruch i buduje hype, którego nie da się osiągnąć za pomocą reklam.
(3) Jak Przygotować Się Do Airdropa?
W świecie kryptowalut, jeśli jakiś projekt jest jeszcze w wersji BETA albo nie ma tokena, możesz być na 90% przekonany o tym, że… token się pojawi.
Jednak zanim token pojawi się publicznie do kupienia (zostanie listowany na giełdzie), projekt wynagrodzi tzw. early-adopterów.
To osoby, które na samym początku zrobiły coś na rzecz danego projektu.
I to mogę być bardzo różne rzeczy, bo airdropy często są uznaniowe. Nie ma reguły.
Czasami wystarczy pomóc na discordzie, a projekt pisze: “hej, dzięki za pomoc - wrzuć nam swój adres walletu. Wynagrodzimy Cię przy launchu tokena. “
Z reguły jednak inne zachowania są wynagradzane.
Dochodzimy więc do tego, jak przygotować się do airdropa:
Trzeba testować platformy lub stakować tokeny.
(1) Testowanie platform
Zanim dana platforma czy protokół oficjalnie ogłosi “Hej, my istniejemy. Chodźcie korzystać z naszego produktu!”, pojawia się wersja BETA.
Wersja, w której mogą być błędy i wersja, która jeszcze nie jest reklamowana.
Jak już pisałem wcześniej, projekt w takich sytuacjach liczy na feedback od społeczności w celu maksymalnego ulepszenia swojego produktu do momentu oficjalnego startu czy IDO (Initial Dex Offering, czyli zebranie finansowania).
Inne
Czasami zdarzają się też projekty z rozwinięty produktem bez tokena.
Przykład: Zapper.fi
Narzędzie, które w świetny sposób pokazuje portfolio każdego portfela. Poniżej screen z jednego z portfeli Garego Vee:
W środku jest wbudowana funkcja swap i bridge. Kto wie, być może za używanie tych funkcji będzie kiedyś airdrop?
Poczekamy, zobaczymy.
(2) Stakowanie tokenów
Stakowanie tokenów to oddelegowywanie swoich tokenów do pracy za pomocą zablokowania ich w smartkontrakcie i zarabiania na nich odsetek.
Dzięki temu sam blockhain jest dużo bezpieczniejszy.
Mechanizm rozdawania airdropów w nagrodę za staking to mechanizm szczególnie popularny w ekosystemie Cosmos.
(do ekosystemu Cosmos polecam kanał CryptoFuture CF - gość świetnie tłumaczy, jak bardzo małym wkładem - wystarczy $600-700 - można przygotować się na większość airdropów).
Ewentualnie
Ewentualnie można też wystawiać się na airdropy poprzez wykonanie prostych tasków za pomocą platformy sweep widget (osobiście nie jestem fanem tego typu rozwiązań).
Wygląda to tak, że za pomocą dedykowanego narzędzia projekt robi panel z zadaniami typu:
follow na Twitterze
dołączenie do discorda
oznaczenie 2 znajomcyh
zretweetowanie tweeta konkursowego
podanie adresu portfela
I kilka-kilkanaście osób wygrywa nagrody drogą losowania.
Jeszcze jedno
Ostatnio widziałem świetny wykład z gościem, który w zeszłym roku zarobił $600k na samych airdropach.
Jak się wyraził, “I was just f*cking around DeFI” :)
PS. Ten gość to Jason Hitchcock. Tu znajdziesz link do jego prelekcji. Materiał znajduje się na vimeo i totalnie nie jest mainstreamowy. Między innymi dlatego o nim mówię.
Polecam. To jedne z lepiej zainwestowanych 40 minut w ostatnim miesiącu.
Wracając do tematu:
Gdzie szukać informacji o airdropach?
Najlepsze airdropy to takie, które nie są zapowiadane. Takie, o których nikt nie mówi.
A to znaczy, że można jedynie się domyślać, bo airdropy rzadko są pewne.
Tak jak mówiłem - kiedy widzisz ciekawy projekt bez tokena, można wejść, potestować, zrobić kilka swapów, może dodać płynność czy podziałać na testnecie i cierpliwie czekać.
Nieraz mieliśmy w historii przypadki, w których ludzie dostawali fajną kasę w airdropach.
Przykłady:
dYdX - 10 000$ - $50 000 w airdropie, którego można było sprzedać od razu (za zdeponowanie $100-$200).
Uniswap - 400 tokenów UNI (DEX-a Uniswap), które można było sprzedać za $10-12k. Dziś airdrop byłby warty $4k.
BAYC i CryptoPunks - posiadacze NFT z serii BAYC dostali aidrop tokena $APE warty $100-500k (z tym, że tutaj był próg wejścia w postaci obowiązku posiadania drogiego NFT).
Natomiast
Jest sporo stron, na których można śledzić projekty bez tokenów.
Przykład: defillama.com/airdrops
Można przejrzeć każdy projekt, zrobić kilka swapów, przenieść środki za pomocą bridge’a czy udzielić swojego kapitału w protokole lokatowo-pożyczkowym i poczekać.
Uważam, że to relatywnie mały wkład w stosunku do tego, co można otrzymać w zamian.
Warto też śledzić różne thready na twitterze i oglądać różnego rodzaju filmy zagranicznych twórców.
Czasami można wyłapać naprawdę ciekawe informacje.
Jakie zachowania są wynagradzane airdropami ?
Trochę już o tym wspomniałem, ale teraz rozwińmy ten temat.
Platformy wynagradzają użytkowników za:
(1) Dodawanie płynności
Na JunoSwapie są pule płynności z APR 0%. Inwestorzy deponują tokeny i póki co nie dostają yieldu (wynagrodzenia). Platforma jest w wersji BETA, więc prawdopodobnie zobaczymy albo airdropa dla LP (liquidity providers) na JunoSwap, albo pojawi się wysokie APR.
(2) Używanie testnetu / wersji BETA na testowych tokeach
(przykład: Wicca Money).
(3) Swapy (wymiany) tokenów
(przykład: Hop Exchange / Zapper Fi).
Zapper.fi
HopExchange
(4) Przenoszenie tokenów na inne sieci za pomocą mostów
(przykład: Wormhole / Terra Bridge).
Wormhole Bridge
TerraBridge
(5) Oddawanie głosów w module governance
(Przykład: Crescent Network / voting w portfelu Keplr)
Crescent Network
Keplr Wallet
(6) Deponowanie środków
(przykład: zkSync).
Sam testowo zdeponowałem tam 0.01 ETH w październiku 2021 (warte wtedy ok. 40-50 USD), którymi następnie obracałem na ZigZag Exchange.
Poniżej screen z historii transakcji.
Moja teoria jest taka, że prędzej czy później pojawi się token.
A tutaj ZigZag Exchange i zakładka “trade” (jest też zakładka “bridge”):
Działanie na testnecie
Wróćmy do tematu: jeśli projekt działa jeszcze na testnecie, z reguły trzeba pobrać sobie tokeny testowe do testów za pomocą fauceta, czyli kranika, który wysyła na Twój portfel darmowe tokeny (których nie da się sprzedać na giełdzie), ale które możesz użyć do testów.
Przykład:
Żeby można było przetestować platformę, trzeba było poprosić o testowe tokeny $JUNO, wklejając swój adres na discodzie JUNO.
(4) Dlaczego Warto?
Można w fajny sposób powiększyć swoje portfolio. Sam po sprzedaży airdropa zarobione środki inwestuję w twarde aktywa na rynku krypto - ETH, BTC.
Można mieć dostęp do ciekawych protokołów przed wszystkimi.
Można przypadkowo stworzyć dodatkowe źródło dochodu.
Przykład:
Astroport, czyli #1 DEX (zdecentralizowana giełda) na blockchainie Terra.
Brałem udział w lockdropie (akcji polegającej na przeniesieniu płynności), w zamian za co użytkownicy byli wynagradzani tokenami.
Sam airdrop nie był super duży (w zależności od tego, jak dużą płynność przeniosiłeś). U mnie wyniósł kilkaset dolarów w tokenach $ASTRO.
Dlaczego o tym mówię?
Już teraz pojawiają się kolejne projekty, które zamierzają zrobić airdropa dla osób, które brały udział w lockdropie.
Inaczej mówiąc
Angażując się w jedną akcję całkiem przypadkowo stworzyłem sobie ekspozycję na kolejne airdropy.
Jeszcze jedno
Sam Astroport w bardzo ciekawy sposób wynagrodził swoich early-adopterów.
Każdy, kto brał udział w poszczególnej fazie lockdropa, dostał dedykowane NFT.
Nie można go sprzedać i nie ma wartości, ale to fajny akcent i ciekawy mechanizm marketingowy.
A jeśli Ty brałeś udzia w lockdropie - tu znajdziesz tweeta o tym, jak odebrać swoje NFT
(5) Tokeny Otrzymane Z Airdropa - Sprzedawać, Czy Nie Sprzedawać?
Zauważyłem, że z reguły warto sprzedawać większość tokenów z airdropów kilka-kilkanaście godzin po starcie, chociaż to nie jest reguła.
Np. ASTRO, którego na szczęście nie sprzedałem od razu po starcie DEX-a, na ATH zrobił ładny wynik - prawie $4 (wcześniej spadł z $2,5 na $0,7, a dopiero potem poleciał na $4).
Token JUNO czy OSMO (które z tego co wiem też były airdropowane dla stakerów $ATOM), też robiły ładne wyniki.
Jednak zdecydowana większość nie robi taki dobrych wyników - pewnie 1-2 / 10.
Z reguły hype bardzo szybko spada.
Sam sprzedaję większość airdropów i zostawiam moonbagi, czyli 10-30%-owe porcje tokenów na wypadek wzrostów.
(6) Na Co Trzeba Uważać?
Niestety nie wszyscy ludzie w krypto są uczciwi.
Jest sporo scamów. Jak wszędzie.
Warto do airdropów używać innych walletów - nie tych, na których trzymasz większość swoich środków.
Możesz w tym celu założyć sobie MetaMaska na innej przeglądarce.
Dlaczego o tym mówię?
Nieraz mieliśmy przypadki, w których scammerzy wyczyścili wallety inwestorów.
O czym jeszcze trzeba pamiętać?
Pamiętaj o tym, żeby zawsze mieć kasę na opłaty transakcyjne w postaci natywnego tokena na danej sieci.
Np. ja ostatnio używałem jednego bridge’a i przenosiłem moje tokeny USDC z sieci Polygon na sieć Gnosis.
Po wykonaniu transakcji Polygon -> Gnosis zapomniałem o xDAI na opłaty transakcyjne (chciałem zrobić transakcję w drugą stronę - Gnosis->Polygon).
(7) Mechanizm Airdropów a Świat Twórców
Jedną z ostatnich rzeczy, jakie chciałem poruszyć, jest mechanizm airdropów i świat twórców.
Jak jedno ma się do drugiego? Sporo projektów przygotowuje specjalne linki referencyjne dla swoich “partnerów” - w postaci yt-berów czy influencerów.
To sytuacji win-win, w której:
influencer dostaje nagrodę za każdą osobę, która np. zdeponuje min. 100 USD (warunki są do dogadania)
projekt dostaje drive w postaci nowych użytkowników, dzięki czemu może się rozwijać.
Do tego
Pamiętaj - jeśli dany twórca mówi o jakimś tokenie czy airdropie, to znaczy, że już jest zapakowany i dawno zrobił jakieś operacje / posiada tokeny (chyba że wyraźnie powie, że nie).
(a jeśli już w temacie twórców jesteśmy - gość, który pokazuje różne ciekawe potencjalne airdropy, to @Zywieccrypto . Duża część airdropów, które opisywałem, jest od niego)
(8) Moje wnioski
To nie jest porada inwestycyjna, ale uważam, że warto testować różne platformy za pomocą małych kwot, nawet takich jak 100-200 dolarów. Uważam, że im więcej protokołów przetestujesz, tym bardziej (matematycznie) zwiększasz swoje szanse na otrzymanie airdropa.
Jeśli szukasz projektów, które mogą mieć tokeny i soficie wynagrodzić swoich użytkowników w airdropach, patrz na odpowiedniki poszczególnych projektów na inncyh chainach.
Już tłumaczę:
Jeśli na danym blockchainie jest projekt, który ma np. NFT marketplace i DEX-a, ale nie ma protokołu pożyczkowego (który jest na wielu innych chainach), obserwuj rynek i szukaj tego typu projektu.
Poniżej ciekawa tabelka:
Historia DeFi się rymuje i projekty z podobnym zamysłem wypuszczają swoje tokeny na różnych chainach. Np. randomearth.io, czyli NFT marktplace na sieci TERRA nie ma swojego tokena… a być może kiedyś będzie miał.
Podsumowanie Artykułu 📝
Dziękuję za Twój czas! Jeśli przeczytałeś do końca - jesteś wielki! <333
Pamiętaj o tym, że nie każdy projekt zrobi airdropa. To nie jest obowiązek. Dlatego jeśli działasz w defi i nie dostajesz airdropów - nie obrażaj się :)
Mimo to warto próbować.
W kolejnym wydaniu opowiem o swoich błędach w świecie kryptowalut.
PS. Natomiast jeżeli się podobało - zrób zdjęcie, oznacz mnie i wstaw na social media (np. na stories albo na twittera). Będę mega wdzięczny. Nic tu nie sprzedaję. Robię to z pasji. Rośnijmy organicznie.
PS2. Jestem przeciwnikiem “secret knowledge”, dlatego podrzucam excela, którego ostatnio widziałem na twitterze - tam znajdziesz jeszcze więcej projektów z potencjalnymi airdropami tokenów (link).
Widzimy się w kolejnym wydaniu,
Tomek